✅ پاسخ تخصصی:
اشتباه گفتن بعضی حروف یا صداها در سنین پایین بخشی طبیعی از فرایند رشد گفتار است. با این حال، اگر تلفظ اشتباه شدید، ماندگار یا آزاردهنده باشد یا بر ارتباط کودک با دیگران تأثیر بگذارد، ممکن است نشانه‌ای از اختلال تلفظی یا واج‌شناختی باشد و نیاز به مداخله تخصصی دارد.
🧠 چرا تلفظ برخی صداها برای کودک دشوار است؟
۱. تکامل فیزیکی اندام‌های گفتاری
عضلات زبان، لب‌ها و فک هنوز در حال رشد هستند. برخی صداها مانند /س/، /ر/ یا /ش/ نیازمند هماهنگی دقیق عضلات گفتاری هستند که در سنین پایین کامل نیست.
۲. تفاوت در رشد واج‌شناسی (Phonological Development)
کودک ابتدا صداهای ساده‌تر مانند /م/، /ب/، /د/ را یاد می‌گیرد و سپس به سمت صداهای پیچیده‌تر مانند /س/، /ز/، /ر/ و /خ/ می‌رود.
📌 این مراحل طبیعی هستند، اما اگر طولانی شوند یا به اشتباه تثبیت شوند، مشکل تلقی می‌شوند.
۳. الگوهای جایگزینی یا حذف صدا
برخی کودکان برای راحتی، صداها را جایگزین یا حذف می‌کنند:
مثلاً:
اگر این الگوها بعد از ۴ تا ۵ سالگی باقی بمانند، باید بررسی شوند.
4. اختلال شنوایی یا دقت شنیداری پایین
اگر کودک صداها را درست نشنود یا به‌خوبی تمایز ندهد، نمی‌تواند آن‌ها را به‌درستی تولید کند.
5. تقلید از الگوهای نادرست محیطی یا رسانه‌ای
دیدن کارتون‌ها یا گفت‌وگو با هم‌سالانی که تلفظ ناصحیح دارند، ممکن است باعث تثبیت تلفظ اشتباه شود.
📌 چه زمانی تلفظ اشتباه طبیعی نیست؟
اگر کودک شما:
-
بعد از ۴ سالگی هنوز صداهایی مانند /س/، /ز/، /ر/، /ش/ را اشتباه می‌گوید
-
واژه‌ها را به شکلی می‌گوید که دیگران متوجه نمی‌شوند
-
خودش از اشتباهش آگاه است و احساس خجالت یا ناامیدی دارد
-
صداها را به‌طور ناهماهنگ یا در جای نامناسب تولید می‌کند
🔔 این‌ها نشانه‌هایی هستند که باید به آسیب‌شناس گفتار و زبان مراجعه کنید.
✅ چگونه می‌توانم به کودک کمک کنم؟
-
کلمات را درست و واضح برای او تکرار کنید (بدون تصحیح مستقیم)
-
تمرین آینه‌ای انجام دهید: در برابر آینه شکل دهان را هنگام گفتن صدا نشان دهید
-
از بازی‌های شنیداری استفاده کنید: مثل تشخیص صداها در اول یا آخر کلمه
-
کتاب‌های تصویری بخوانید و کلمات را با تأکید بگویید
-
هرگز کودک را به خاطر اشتباه تلفظی سرزنش یا مقایسه نکنید
🎁 راهکار تخصصی: پکیج «تربیت شنیداری صداهای سایشی (س، ش، ز، ژ)»
📘 ویژه‌ی کودکانی که:
-
تلفظ برخی صداها را اشتباه می‌گویند
-
در تمایز شنیداری صداها ضعف دارند
-
نیاز به تمرین هدفمند در خانه دارند
📦 شامل:
-
تمرینات شنیداری-تولیدی برای اصلاح صدا
-
فایل‌های تصویری، بازی‌های گفتاری، و راهنمای والدین
-
آموزش مرحله‌به‌مرحله با ساختار علمی و بازی‌محور
🎓 طراح پکیج:
سیاوش عطایی – آسیب‌شناس گفتار و زبان و متخصص روان‌شناسی عمومی
🌐 تهیه از: digispeech.ir
📞 مشاوره رایگان: 09121623463
🌟 جمع‌بندی:
اشتباه تلفظ برخی صداها در سنین پایین طبیعی است،
اما اگر این اشتباهات ماندگار، شدید یا آزاردهنده باشند، نیاز به مداخله تخصصی دارد.
🔔 با تمرین درست، محیط حمایتی و آموزش هدفمند، می‌توانید به کودک کمک کنید که صحیح، روان و با اعتمادبه‌نفس صحبت کند.
شروع امروز، یعنی تلفظ درست در آینده‌ی نزدیک.
