کلینیک درمان اختلالات اضطراب جدایی در دوران کودکی

اختلال اضطراب جدایی یکی از شایع‌ترین اختلال‌های اضطرابی در دوران کودکی است که می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت روان و رشد اجتماعی کودک داشته باشد. این اختلال اغلب زمانی بروز می‌یابد که کودک در شرایط دوری از والدین یا مراقبان اصلی خود قرار می‌گیرد و با واکنش‌های احساسی و رفتاری نامتناسب مواجه می‌شود. به‌طورکلی، کودکان برای رشد سالم روانی، عاطفی و اجتماعی خود نیازمند احساس امنیت و حمایت از جانب والدین هستند و هرگونه اختلال در این روند طبیعی ممکن است سبب شکل‌گیری ترس‌های عمیق و اضطراب‌های شدید در آن‌ها شود. بااین‌وجود، خبر خوب این است که امروزه روش‌های درمانی متعددی برای مقابله با اختلال اضطراب جدایی وجود دارد که یکی از مؤثرترین آن‌ها «بازی‌درمانی» است. در این مقاله تلاش می‌کنیم تا به شکل جامع و سئو شده، اختلال اضطراب جدایی در کودکان و نحوه درمان آن از طریق بازی‌درمانی در کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج را مورد بررسی قرار دهیم. این کلینیک با برخورداری از تیمی مجرب و متخصص در زمینه گفتاردرمانی، روانشناسی کودک و توانبخشی، به ارائه راهکارهای کارآمد در جهت بهبود سلامت روان کودکان می‌پردازد.

تعریف اختلال اضطراب جدایی در کودکان

اختلال اضطراب جدایی (Separation Anxiety Disorder) به وضعیتی گفته می‌شود که کودک در زمان جدایی از والدین یا مراقبان اصلی خود، دچار اضطراب و ترس بیش از حد و نامتناسب با سن خود می‌شود. در حالت طبیعی، کودکان خردسال هنگام دوری از والدین‌شان ممکن است کمی بی‌قراری کنند؛ اما وقتی این اضطراب به‌قدری شدید، پایدار و طولانی می‌شود که در عملکرد روزمره یا روابط اجتماعی کودک اختلال ایجاد می‌کند، می‌توان آن را به عنوان یک اختلال جدی روانشناختی شناسایی کرد.

کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی، به شکل افراطی می‌ترسند که هنگام دوری از والدین، اتفاق ناگواری برای خود یا والدینشان بیفتد. برخی از این کودکان حتی تحمل چند دقیقه دوری از والدین را ندارند و در محیط‌هایی مانند مهدکودک، مدرسه یا حتی اتاق مجاور خانه دچار استرس شدیدی می‌شوند. این ترس ممکن است به شکل وابستگی شدید نسبت به حضور فیزیکی والد یا مراقب نمایان شود.

اهمیت شناسایی و تشخیص به‌موقع اختلال اضطراب جدایی

پژوهش‌های متعددی نشان داده‌اند که کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، در معرض مشکلات رفتاری، تحصیلی و اجتماعی بیشتری قرار می‌گیرند. این کودکان، احتمال دارد دچار افت عملکرد در مدرسه، کاهش اعتمادبه‌نفس، انزوای اجتماعی و حتی ابتلا به دیگر اختلال‌های اضطرابی مثل اضطراب فراگیر یا هراس‌های مشخص شوند. علاوه بر این، والدین نیز تحت‌تأثیر اضطراب شدید فرزندشان قرار می‌گیرند و ممکن است در فرآیند تربیت دچار چالش‌های جدی شوند.

اهمیت شناسایی و تشخیص این اختلال زمانی دوچندان می‌شود که بدانیم مداخلات زودهنگام (Early Intervention) می‌توانند روند بیماری را متوقف کرده یا تا حد زیادی بهبودی قابل‌توجه ایجاد کنند. بنابراین، مراجعه به مراکز تخصصی مانند کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج برای ارزیابی وضعیت روانشناختی کودک بسیار حیاتی است. در این کلینیک، متخصصان کودک با استفاده از تست‌ها و مقیاس‌های استاندارد، تشخیص درست داده و برنامه درمانی اختصاصی برای هر کودک تدوین می‌کنند.

علائم رایج اختلال اضطراب جدایی

برای این‌که والدین بهتر بتوانند به شناسایی علائم اولیه اختلال اضطراب جدایی در فرزندشان پی ببرند، لازم است نشانه‌های رایج آن را بشناسند. اگرچه ممکن است برخی کودکان همه علائم را تجربه نکنند، اما آگاهی از نشانه‌های متداول، می‌تواند در تشخیص سریع‌تر کمک کند. برخی از مهم‌ترین علائم عبارتند از:

ترس و اضطراب شدید هنگام جدایی
کودک هنگام جدا شدن از والد یا مراقب اصلی، واکنش‌هایی شدیدتر و طولانی‌تر از حد معمول نشان می‌دهد؛ برای مثال، ممکن است مداوم گریه کند، جیغ بزند، خودش را به والدین بچسباند و حاضر نباشد آن‌ها را ترک کند.
کابوس‌های مکرر درباره جدایی
بعضی کودکان شب‌ها کابوس‌هایی می‌بینند که در آن خود را در موقعیتی می‌یابند که از والدین جدا می‌شوند و احساس وحشت و ناامنی می‌کنند.
ترس دائمی از اتفاقات ناگوار
کودک به‌صورت غیرمنطقی می‌ترسد که در غیاب او، والدینش دچار حادثه شوند و یا بلایی بر سرش بیاید. این ترس ممکن است به صورت سؤال‌های تکراری و اضطراب فراگیر بروز کند.
خودداری از رفتن به مدرسه یا مهدکودک
این کودکان اغلب از هر موقعیتی که مستلزم دوری از خانواده باشد، اجتناب می‌کنند. ممکن است هر روز بهانه‌های مختلفی برای نرفتن به مدرسه بیاورند.
شکایت‌های جسمی
در برخی موارد، کودک جهت باقی ماندن در کنار والدین، از علائم جسمانی مانند سردرد، دل‌درد، حالت تهوع و غیره شکایت می‌کند.
بی‌قراری و وابستگی شدید
کودک به شکل مداوم والدینش را چک می‌کند، مدام می‌پرسد «کجا می‌روی؟»، «کی برمی‌گردی؟» و حتی از رفتن والدین به اتاق دیگر هم احساس ناخوشایندی پیدا می‌کند.
اضطراب قابل مشاهده در موقعیت‌های اجتماعی
ممکن است هنگام حضور در مهمانی‌ها یا جمع‌های خانوادگی بدون حضور والدین، احساس آشفتگی کند و دنبال والدینش بگردد.

تشخیص زودهنگام این علائم و مراجعه به متخصص، می‌تواند از پیشروی اختلال جلوگیری کرده و به بهبود سریع‌تر منجر شود.

عوامل مؤثر بر بروز اختلال اضطراب جدایی

همان‌طور که هر اختلال روانشناختی می‌تواند تحت‌تأثیر تعامل عوامل گوناگون زیستی، روانی و محیطی باشد، اختلال اضطراب جدایی نیز از مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی تأثیر می‌پذیرد. برخی از این عوامل عبارتند از:

عوامل ژنتیکی و فیزیولوژیک
تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان با سابقه خانوادگی اختلالات اضطرابی، بیشتر در معرض ابتلا به اضطراب جدایی قرار می‌گیرند. همچنین، ویژگی‌های ذاتی همچون حساسیت بالا یا خلق‌وخوی مضطرب، می‌توانند زمینه‌ساز این اختلال باشند.
حوادث استرس‌زا یا تغییرات مهم زندگی
عواملی مانند طلاق والدین، فوت یکی از عزیزان، جابه‌جایی محل زندگی، آغاز سال تحصیلی جدید، یا حتی تولد نوزاد دوم در خانواده می‌تواند باعث برانگیختگی اضطراب جدایی در کودکان شود.
سبک فرزندپروری
والدینی که سبک فرزندپروری بسیار مراقبتی و کنترلی دارند یا برعکس، والدینی که چندان به نیازهای عاطفی کودک پاسخ نمی‌دهند، ممکن است زمینه بروز اختلال اضطراب جدایی را ایجاد کنند. رفتارهای متناقض یا پیام‌های دوگانه والدین نیز از عوامل تشدیدکننده است.
محیط خانوادگی پرتنش یا ناپایدار
حضور مداوم در محیط‌های پرتنش، نزاع‌های زناشویی، اختلافات شدید بین والدین، یا هرگونه خشونت خانگی می‌تواند احساس ناامنی و اضطراب را در کودک افزایش دهد.
خلأ در مهارت‌های ارتباطی و گفتاری
گاه کودکان به دلیل اختلالات گفتار و زبان، قادر به بیان احساسات یا نیازهایشان نیستند و در نتیجه تنش و اضطراب در آن‌ها بیشتر می‌شود. در این صورت، مراجعه به کلینیک گفتاردرمانی برای بهبود مهارت‌های ارتباطی می‌تواند نقش مؤثری در کاهش اضطراب داشته باشد.

شناخت عوامل مؤثر بر بروز اختلال اضطراب جدایی، به متخصصان و والدین کمک می‌کند تا مداخلات لازم را بر اساس منشأ اضطراب تنظیم کنند و بهترین راهکارها را برای درمان فرزندشان در پیش گیرند.

نقش خانواده در تشدید یا بهبود اختلال اضطراب جدایی

خانواده اولین و مهم‌ترین بستر اجتماعی برای رشد و تکامل کودک است و رفتار والدین، خواهر و برادرها، پدربزرگ و مادربزرگ‌ها و به‌طور کلی فضای عاطفی حاکم بر خانه، می‌تواند به‌صورت مستقیم بر بهبود یا وخامت اختلال اضطراب جدایی تأثیر بگذارد. در زیر به برخی از جنبه‌های نقش خانواده اشاره می‌کنیم:

حمایت عاطفی و امنیت روانی
کودک برای مقابله با ترس‌ها و اضطراب‌های خود، نیاز به دریافت حمایت بی‌قید و شرط عاطفی دارد. والدینی که به احساسات کودک گوش می‌دهند و به او اطمینان می‌دهند که در هر شرایطی کنارش هستند، می‌توانند به شکل چشمگیری از شدت اضطراب فرزندشان بکاهند.
الگوی رفتاری والدین
کودکان الگوهای رفتاری والدین خود را به‌سرعت می‌آموزند. اگر والدین خود نیز دچار اضطراب باشند و در موقعیت‌های استرس‌زا نتوانند آرامش خود را حفظ کنند، کودک این الگوی اضطرابی را یاد گرفته و احتمال تشدید اختلال اضطراب جدایی در وی افزایش می‌یابد.
ایجاد محیط‌های امن برای تمرین جدایی
گاهی اوقات والدین برای این‌که کودکشان گریه نکند یا اذیت نشود، هرگز او را از خود جدا نمی‌کنند. این اقدام نتیجه معکوس دارد، زیرا کودک هیچ فرصتی برای آموختن مهارت مقابله با دوری از والدین پیدا نمی‌کند. ایجاد محیط‌های کوچک و کنترل‌شده برای تمرین جدایی‌های کوتاه‌مدت، می‌تواند به تدریج حس استقلال را در کودک تقویت کند.
پرهیز از برچسب‌زنی به کودک
متأسفانه برخی والدین، کودکی را که حاضر به جدا شدن از آن‌ها نیست «لوس»، «وابسته» یا «ترسو» می‌نامند. چنین برچسب‌زنی‌هایی، نه تنها کمکی به بهبود اوضاع نمی‌کند، بلکه احساس شرمندگی و خودکم‌بینی را در کودک افزایش می‌دهد.
همکاری با متخصصان
در صورتی که کودک برای درمان به کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج یا هر مرکز تخصصی دیگری مراجعه می‌کند، ضروری است که والدین با روانشناس، گفتاردرمانگر یا دیگر متخصصان همکاری نزدیک داشته باشند و راهکارهای ارائه‌شده را در منزل نیز پیگیری کنند.

با توجه به این موارد، می‌توان گفت خانواده عنصری کلیدی در موفقیت درمان اختلال اضطراب جدایی است. آن‌ها می‌توانند با اتخاذ سبک تربیتی صحیح، بستر مناسبی را برای کاهش اضطراب فرزندشان فراهم سازند.

چگونه کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج می‌تواند کمک کند؟

کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج یکی از مراکز تخصصی و پیشرو در زمینه گفتاردرمانی، روانشناسی کودک و توانبخشی در استان البرز است. این مرکز با استفاده از جدیدترین پروتکل‌های درمانی و بهره‌گیری از تخصص تیمی از روانشناسان کودک، گفتاردرمانگران و سایر متخصصان حوزه توانبخشی، به ارائه خدمات نوین در زمینه تشخیص و درمان انواع اختلالات رشدی، رفتاری و گفتاری می‌پردازد. در خصوص اختلال اضطراب جدایی، چندین مزیت مهم برای مراجعه به این کلینیک وجود دارد:

تشخیص تخصصی و ارزیابی چندجانبه
در کلینیک گفتار توانگستر، ابتدا با استفاده از مصاحبه با والدین، مشاهده رفتار کودک، پرسشنامه‌ها و آزمون‌های روانشناختی استاندارد، وضعیت کودک به شکل چندجانبه بررسی می‌شود. این ارزیابی همه‌جانبه به متخصصان کمک می‌کند تا به درک دقیقی از شدت و علل اضطراب جدایی کودک برسند.
بهره‌مندی از تیم تخصصی
اختلال اضطراب جدایی ممکن است جنبه‌های مختلفی از جمله ابعاد عاطفی، شناختی و ارتباطی را تحت تأثیر قرار دهد. ترکیب روانشناسان کودک، گفتاردرمانگران، کاردرمانگران و متخصصان مشاوره خانواده در این کلینیک، باعث می‌شود برنامه درمانی مناسبی برای کودک طراحی شود. به‌خصوص اگر کودک دارای مشکلات گفتاری یا ارتباطی باشد، مداخلات گفتاردرمانی نیز می‌تواند نقش مهمی در بهبود وضعیت ایفا کند.
تمرکز بر رویکرد بازی‌درمانی
یکی از ویژگی‌های برجسته کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج، استفاده گسترده و اصولی از متدهای بازی‌درمانی است. بازی‌درمانی به عنوان رویکردی کارآمد و ایمن، به کودک اجازه می‌دهد تا به شیوه‌ای طبیعی احساساتش را بروز دهد و با ترس‌ها و نگرانی‌های خود مواجه شود. در این مرکز، متخصصانی حضور دارند که آموزش‌های لازم در زمینه بازی‌درمانی را گذرانده‌اند و می‌توانند این روش را به‌صورت علمی و ساختارمند به کار ببرند.
آموزش والدین و مشاوره خانوادگی
درمان اختلال اضطراب جدایی، تنها به کودک محدود نمی‌شود. بلکه والدین باید مهارت‌ها و شیوه‌های صحیح برخورد با کودک را بیاموزند تا درمان موفق باشد. در کلینیک گفتار توانگستر، جلساتی جهت آموزش والدین برگزار می‌شود که به آنان می‌آموزد چگونه واکنش‌های مناسب در برابر اضطراب فرزندشان داشته باشند، چگونه اعتمادبه‌نفس او را تقویت کنند و چطور محیط امنی برای رشد روانی او فراهم سازند.
پیگیری و ارزیابی مستمر
روند درمان در این کلینیک به گونه‌ای طراحی شده است که به صورت دوره‌ای، موفقیت و پیشرفت کودک ارزیابی می‌شود. در صورت لزوم، تغییرات لازم در برنامه درمانی اعمال می‌شود تا بهترین نتیجه حاصل گردد.

به این ترتیب، خانواده‌ها با مراجعه به کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج و همکاری نزدیک با تیم متخصص، می‌توانند به‌طور مؤثری در جهت کاهش اضطراب جدایی فرزندشان قدم بردارند و شاهد بهبود کیفیت زندگی کودک باشند.

بازی‌درمانی چیست؟

بازی‌درمانی (Play Therapy) رویکردی روانشناختی است که در آن از ظرفیت طبیعی بازی به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط، تشخیص و درمان استفاده می‌شود. کودکان به طور ذاتی با بازی، احساسات، نیازها و دغدغه‌های خود را بروز می‌دهند. در حالی که بزرگسالان توانایی بیشتری در بیان شفاهی احساسات خود دارند، کودکان اغلب از طریق دنیای بازی و تخیل با محیط پیرامونشان ارتباط برقرار می‌کنند. از همین رو، بازی‌درمانی به یکی از موثرترین و محبوب‌ترین روش‌های درمانی برای اختلالات دوران کودکی تبدیل شده است.

این روش، فضایی امن و بدون قضاوت در اختیار کودک قرار می‌دهد تا بتواند به صورت سمبلیک ترس‌ها و نگرانی‌هایش را نشان دهد. بازی‌درمانگر با مشاهده سبک بازی، انتخاب عروسک‌ها، اسباب‌بازی‌ها و نحوه تعامل کودک با اشیای مختلف، به بینش عمیق‌تری از دنیای درونی او دست می‌یابد. سپس با به‌کارگیری تکنیک‌های مختلف، تلاش می‌کند به کودک کمک کند تا هیجانات منفی را شناسایی، پردازش و کنترل کند.

انواع روش‌ها و تکنیک‌های بازی‌درمانی

بازی‌درمانی، همچون دیگر روش‌های روان‌درمانی، دارای رویکردها و تکنیک‌های متنوعی است. بسته به نوع اختلال، سن کودک، ویژگی‌های شخصیتی و اهداف درمانی، ممکن است درمانگر از روش‌های مختلفی استفاده کند. در ادامه به برخی از متداول‌ترین تکنیک‌ها اشاره می‌کنیم:

بازی‌درمانی غیرمستقیم (Child-Centered Play Therapy)
در این رویکرد، درمانگر نقش تسهیل‌گر را دارد و به کودک اجازه می‌دهد مسیر بازی را هدایت کند. درمانگر در انتخاب اسباب‌بازی‌ها، نحوه بازی و روند جلسه دخالت مستقیم ندارد، بلکه با مشاهده و گوش‌دادن به کودک، سعی می‌کند احساس امنیت و آزادی را برای او فراهم سازد. این روش به کودک کمک می‌کند احساس کنترل بیشتری بر دنیای اطراف خود داشته باشد.
بازی‌درمانی جهت‌دار (Directive Play Therapy)
در این روش، درمانگر فعالیت‌ها یا بازی‌های خاصی را طراحی می‌کند تا به هدف درمانی موردنظر برسد. برای مثال، اگر کودک در بیان احساس خشم مشکل دارد، درمانگر ممکن است از بازی‌هایی بهره ببرد که کودک را تشویق به مدیریت خشم کند، یا بازی‌های نمادی برای مواجهه با ترس طراحی شود.
بازی‌های نقش‌آفرینی (Role Play)
در این تکنیک، از کودک خواسته می‌شود نقش شخصیت‌های مختلف را بازی کند؛ مانند والد، معلم، همکلاسی یا حتی یک ابرقهرمان. این نقش‌آفرینی‌ها به کودک اجازه می‌دهد احساساتش را آزادانه در فضای بازی ابراز کند و از سویی، راهی برای کنترل استرس و اضطراب خود بیابد.
قصه‌درمانی (Storytelling)
قصه‌ها و داستان‌ها ابزار قدرتمندی برای انتقال مفاهیم و مقابله با ترس‌ها هستند. در این روش، درمانگر یا خود کودک داستانی خیالی تعریف می‌کند که در آن شخصیت اصلی با موقعیتی مشابه با موقعیت استرس‌زا برای کودک روبه‌رو است و در پایان به پیروزی یا آرامش می‌رسد. این روش به کودک کمک می‌کند تا الگوهای مثبت برای مواجهه با موقعیت‌های پرتنش پیدا کند.
بازی با ماسه (Sandplay Therapy)
این تکنیک شامل استفاده از یک جعبه ماسه و مجموعه‌ای از اشکال، عروسک‌ها و سمبل‌های کوچک است. کودک می‌تواند با قرار دادن و جابه‌جایی این اشیا در ماسه، افکار و احساسات درونی‌اش را به صورت نمادین بیان کند. درمانگر سپس به تحلیل چیدمان و رفتار کودک می‌پردازد تا منبع اضطراب را شناسایی کند و به او در بازسازی سناریوهای ذهنی‌اش کمک کند.
بازی‌های حرکتی و تخلیه انرژی
گاه کودک نیاز دارد هیجانات منفی درونی خود را از طریق تحرک فیزیکی آزاد کند. برای مثال، پریدن، دویدن، توپ‌بازی یا حتی رقصیدن می‌تواند انرژی انباشته شده کودکان را تخلیه کرده و زمینه را برای کاهش اضطراب فراهم کند.

فواید بازی‌درمانی در درمان اضطراب جدایی

استفاده از بازی‌درمانی برای کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی، فواید بی‌شماری دارد. از مهم‌ترین مزایای این رویکرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ابراز هیجانی ایمن
کودکان اغلب قادر به بیان شفاهی همه احساسات خود نیستند. بازی‌درمانی مجرایی ایمن برای بروز هیجانات و تنش‌های درونی فراهم می‌کند.
کاهش تنش و اضطراب
هنگامی که کودک در فضای بازی و تخیل قرار می‌گیرد، اضطرابش به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی، او آمادگی بیشتری برای دریافت مداخلات درمانی دارد.
شناخت و بازسازی افکار منفی
بازی‌درمانگر از طریق مشاهده نحوه بازی کودک، می‌تواند باورهای منفی و تحریف‌شده را شناسایی کند. سپس با تکنیک‌های خاص، به کودک کمک می‌کند تا این افکار را اصلاح کند و به جای آن الگوهای فکری مثبت‌تری را شکل دهد.
تسهیل فرآیند جدایی تدریجی
در محیط بازی می‌توان سناریوهای ساختگی طراحی کرد که کودک به تدریج فرآیند جدایی از والدین را تمرین کند؛ بدون این‌که فشار زیاد یا شوک جدی به او وارد شود. این تمرین‌ها گام به گام صورت می‌گیرد و اعتمادبه‌نفس کودک را در مواجهه با موقعیت‌های واقعی افزایش می‌دهد.
ارتقای مهارت‌های اجتماعی
بازی‌درمانی به کودک می‌آموزد چگونه در تعامل با دیگران، احساسات خود را بیان کند و مهارت‌های ارتباطی‌اش را بهبود بخشد. این مسئله در شرایطی که ترس جدایی مانع مشارکت اجتماعی کودک شود، بسیار حیاتی است.
تقویت عزت نفس
هنگامی که کودک در روند درمان به موفقیت‌های کوچک دست می‌یابد و مورد تشویق قرار می‌گیرد، حس ارزشمندی و توانمندی بیشتری در خود می‌بیند که می‌تواند به مهار اضطراب او کمک کند.

بررسی نمونه‌های موفق درمان در کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج

در کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج، تجربه‌های موفقیت‌آمیز فراوانی در زمینه درمان اختلال اضطراب جدایی کودکان از طریق بازی‌درمانی ثبت شده است. هر کودک بر اساس ویژگی‌های خاص فردی خود، روش درمانی متفاوتی را دریافت می‌کند؛ اما اغلب، نتایج درمانی در صورت تداوم و همکاری منسجم والدین، بسیار امیدوارکننده است. به‌طور نمونه:

کودک ۶ ساله‌ای که قادر به رفتن به مهدکودک نبود و هر بار با گریه و جیغ والدین را از رفتن منع می‌کرد، پس از حدود ده جلسه بازی‌درمانی و همکاری والدین در اجرای تکنیک‌های ارائه‌شده در خانه، به‌تدریج توانست برای چند ساعت بدون احساس اضطراب در مهد بماند.
کودک ۸ ساله‌ای که از ترس این‌که مبادا برای مادرش هنگام دوری از او اتفاق ناگواری رخ دهد، حاضر نبود به هیچ اردوی مدرسه‌ای برود، پس از دوره درمان ترکیبی (بازی‌درمانی و مشاوره خانوادگی)، توانست در اردوی یک‌روزه مدرسه شرکت کند و تجربه موفقی از جدا شدن از والدین داشته باشد.
کودک دیگری با اضطراب جدایی شدید، که حتی نمی‌توانست شب را در اتاق خودش بخوابد، طی چند ماه درمان مداوم در کلینیک گفتار توانگستر و آموزش والدین، توانست این هراس را پشت سر بگذارد و عادات خواب مستقل را فرا بگیرد.

این نمونه‌ها نشانگر این است که با کمک تیم متخصص، تشخیص دقیق و استفاده از روش‌هایی مانند بازی‌درمانی در محیط حرفه‌ای، می‌توان اختلال اضطراب جدایی را به‌طور مؤثر کنترل و درمان کرد.

راهکارهایی مکمل برای والدین در منزل

علاوه بر شرکت در جلسات بازی‌درمانی و مراجعه به کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج، والدین می‌توانند با به کار بستن راهکارهایی در محیط خانه، روند درمان را تسریع کنند و زمینه را برای بهبود اضطراب جدایی فرزندشان فراهم سازند:

ایجاد زمان‌های کوتاه جدایی با برنامه
هرچند ممکن است اجرای این کار در ابتدا با مقاومت کودک مواجه شود، اما لازم است والدین برنامه‌ای تدریجی برای جدایی‌های کوتاه داشته باشند. برای مثال، مادر برای چند دقیقه به اتاق دیگر برود و با ایجاد حس اطمینان به کودک بگوید: «من می‌روم و خیلی زود برمی‌گردم.»
اعتمادسازی
قولی که به کودک می‌دهید را حتماً اجرا کنید. اگر گفته‌اید پنج دقیقه دیگر برمی‌گردم، حتماً این کار را انجام دهید. این کار باعث می‌شود کودک به والدین اعتماد کند و ترس از رها شدن در او کاهش یابد.
تشویق موفقیت‌های کوچک
اگر کودک توانست حتی چند دقیقه بدون والدین در مهدکودک بماند یا در خانه مادربزرگ احساس آرامش کند، حتماً او را تحسین کنید. تشویق به‌موقع، انگیزه کودک را برای ادامه تمرین افزایش می‌دهد.
بیان احساسات
به کودک بیاموزید که نام احساساتش را بداند و درباره آن صحبت کند. بگویید: «تو می‌ترسی که نکند من برنگردم، درسته؟» این نوع همدلی، اعتماد کودک را جلب می‌کند و به او می‌آموزد احساساتش قابل درک هستند.
استفاده از قصه‌ها و داستان‌های امیدبخش
کتاب‌ها و قصه‌هایی را انتخاب کنید که در آن‌ها شخصیت اصلی با ترس از جدایی یا دوری از والدین مواجه است اما در نهایت بر این ترس غلبه می‌کند. این قصه‌ها می‌تواند الگوهای مثبتی برای کودک بسازد.
مشاوره خانوادگی
اگر والدین یا سایر اعضای خانواده نیز دچار اضطراب هستند یا در سبک تربیتی خود با تنش مواجه‌اند، حضور در جلسات مشاوره خانوادگی در کنار بازی‌درمانی می‌تواند بر روند بهبود کودک تأثیر بسزایی داشته باشد.
تثبیت روتین‌های روزانه
داشتن برنامه روزانه منظم برای غذا خوردن، بازی، خواب و…، به کودک کمک می‌کند حس امنیت بیشتری داشته باشد. کودکانی که روتین مشخصی دارند، کمتر دچار اضطراب می‌شوند.
پرهیز از تهدید یا ترساندن کودک
هیچ‌گاه برای وادار کردن کودک به جدایی، از جملاتی مانند «اگر نروی مهدکودک، دیگر دوستت ندارم» یا «اگر بابا برود ممکن است دیگر برنگردد» استفاده نکنید. این جملات اثر مخربی بر روحیه کودک می‌گذارند و ترس‌های او را تشدید می‌کنند.

با در نظر گرفتن این نکات در فضای خانه و تلفیق آن با روش‌های تخصصی در کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج، روند درمان اختلال اضطراب جدایی سرعت بیشتری می‌گیرد و نتایج مطلوب‌تری حاصل می‌شود.

سخن پایانی

اختلال اضطراب جدایی در کودکان، هرچند می‌تواند چالش‌های فراوانی برای والدین و خود کودک به همراه داشته باشد، اما با آگاهی و مداخله به‌موقع قابل درمان و کنترل است. به‌ویژه در عصر حاضر که رویکردهای درمانی متنوعی مبتنی بر شواهد علمی وجود دارد، خانواده‌ها می‌توانند با مراجعه به مراکز تخصصی و بهره‌گیری از روش‌های کارآمد مثل بازی‌درمانی، بر این مشکل فائق آیند. رویکرد بازی‌درمانی به دلیل سازگاری کامل با دنیای کودکان و فراهم کردن فضای خلاق و ایمن، یکی از بهترین گزینه‌ها برای مدیریت ترس و اضطراب ناشی از جدایی به‌شمار می‌رود.

کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج، با تکیه بر تیمی از متخصصان کارآزموده و ترکیب رویکردهای نوین روانشناسی کودک و گفتاردرمانی، توانسته است گام‌های مؤثری در تشخیص و درمان اختلال اضطراب جدایی بردارد. تشخیص جامع و دقیق، تدوین برنامه درمانی منسجم، ارائه تمرین‌ها و تکنیک‌های کاربردی، و همگام‌سازی والدین در فرایند درمان از جمله نقاط قوت این مرکز است. در کنار جلسات بازی‌درمانی، آموزش والدین برای برخورد صحیح با اضطراب کودکان و انجام تمرین‌های خانگی از ضروریات موفقیت درمان به‌شمار می‌رود.

اگر احساس می‌کنید کودک شما علائمی از اختلال اضطراب جدایی را بروز می‌دهد یا در جدایی‌های روزمره و طبیعی دچار ترس و بی‌قراری شدید می‌شود، هرگز آن را نادیده نگیرید. مراجعه زودهنگام و شروع مداخلات درمانی در سنین پایین می‌تواند تأثیر شگرفی بر سلامت روان و شکل‌گیری شخصیت سالم کودک در آینده داشته باشد. کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج آماده است تا با ارائه خدمات تخصصی در زمینه بازی‌درمانی، مشاوره روانشناسی و گفتاردرمانی، مسیر پیشرفت و آرامش را برای فرزندان دلبند شما هموار سازد.

با توجه به اینکه آینده هر جامعه‌ای در گرو سلامت روان فرزندان آن جامعه است، توجه به اختلال اضطراب جدایی و درمان آن، نه تنها به نفع کودک و خانواده اوست، بلکه گامی مهم در جهت ساختن آینده‌ای روشن‌تر برای نسل فردا محسوب می‌شود. در این بین، نقش والدین در درک و حمایت کودک و همچنین اعتماد به مراکز تخصصی مانند کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج حائز اهمیت است. امید آن‌که با اتخاذ رویکردهای درمانی مناسب و همکاری همه‌جانبه، فرزندان ما بتوانند دوران کودکی شاد و بدون اضطرابی را تجربه کنند و با آمادگی و اعتمادبه‌نفس وارد مراحل بعدی زندگی شوند.

کلینیک درمان اختلالات اضطراب جدایی در دوران کودکی

تعریف اختلال اضطراب جدایی در کودکان

اهمیت شناسایی و تشخیص به‌موقع اختلال اضطراب جدایی

علائم رایج اختلال اضطراب جدایی

عوامل مؤثر بر بروز اختلال اضطراب جدایی

نقش خانواده در تشدید یا بهبود اختلال اضطراب جدایی

چگونه کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج می‌تواند کمک کند؟

بازی‌درمانی چیست؟

انواع روش‌ها و تکنیک‌های بازی‌درمانی

فواید بازی‌درمانی در درمان اضطراب جدایی

بررسی نمونه‌های موفق درمان در کلینیک گفتار توانگستر گوهردشت کرج

راهکارهایی مکمل برای والدین در منزل

سخن پایانی

مطالب مرتبط :

بهترین کلینیک بازی درمانی در گوهردشت کرج

پرخاشگری و رفتارهای پرخطر در کودکان و نوجوانان

نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

پیوندهای مفید

آموزش

تماس با ما